Page 11 - To jest chemia 6. Zbiór zadań

4.1. Mol i masa molowa 117

g
410. Masa molowa aminy aromatycznej – aniliny wynosi M = 93 mol . Zawartość procento-
wa (procenty masowe) pierwiastków chemicznych wchodzących w skład jej cząstecz-
ki przedstawiono na diagramie. Ustal wzór sumaryczny tego związku chemicznego.
7,5% H

15,1% N zawartość procentowa (procent masowy)
77,4% C pierwiastków chemicznych w anilinie

411. Ustal wzór empiryczny krzemianu, jeśli ten związek chemiczny zawiera 40% tlen-
ku magnezu i 60% tlenku krzemu(IV) (procenty masowe).

Przykład 20. Ustalanie wzoru rzeczywistego hydratu

Hydrat siarczanu(VI) wapnia zawiera 55,81% tlenu (procent masowy). Ustal wzór
rzeczywisty tej soli.
Dane: Szukane:
%O = 55,81% wzór soli = CaSO 4 · x H 2 O
Bez tego ani rusz! Niezbędna teoria
Hydraty, czyli sole uwodnione, zawierają cząsteczki wody.
Cząsteczki wody w hydratach są związane bezpośrednio z jonem metalu albo występują w sieci
krystalicznej. We wzorze sumarycznym połączenie z cząsteczkami wody w sieci krystalicznej wskazuje
kropka (kropka ta nie oznacza mnożenia, tylko połączenie cząsteczek).
Plan – od czego zacząć?
Oblicz Wyznacz Wyznacz Oblicz Napisz
1 2 3 4 5 6
Oblicz masę masę masę molową masę tlenu liczbę moli cząsteczek wzór rzeczywisty
molową soli molową hydratu zawartego wody przypadającą na hydratu
bezwodnej wody w 1 molu hydratu 1 mol soli bezwodnej
Rozwiązanie krok po kroku
1 Obliczamy masę molową soli bezwodnej, czyli siarczanu(VI) wapnia.
= 40 g + 32 g + 4 ∙ 16 g
M CaSO 4 mol mol mol
= 136 g
M CaSO 4 mol
2 Obliczamy masę molową wody.
g
g
M H 2 O = 2 ∙ 1 mol + 16 mol
M H 2 O = 18 g
mol
3 Wyznaczamy masę molową hydratu, która jest równa sumie masy molowej soli bezwodnej i masy wody
zawartej w 1 molu hydratu.
g
g
M hydrat = 136 mol + x ∙ 18 mol
4 Wyznaczamy masę tlenu zawartego w 1 molu hydratu. Masa (w gramach) tlenu zawartego w 1 molu
g
g
hydratu to suma masy tlenu w soli bezwodnej (4 mol ∙ 16 mol ) i tlenu w wodzie (16 mol · x mol) : 64 + 16x.
Tlen stanowi 55,81% masy hydratu, zatem:
64 + 16x = 55,81% z (136 + 18x).
patrz s. 118